BHV-certificaten: zinvol of zinloos?

Is het jou opgevallen dat op veel websites van BHV-opleiders een zin als de volgende staat: ‘na de cursus ontvangen deelnemers een officieel BHV-certificaat’. En dat is eigenlijk best gek. Waarom? Omdat een certificaat helemaal niet zo officieel is. Sterker nog, iedereen met een printer kan een certificaat uitgeven. De waarde van BHV-certificaten is daardoor vergelijkbaar met dat van een veterstrikdiploma. Oké, minder cynisch verwoord: het certificaat is een bewijs van deelname. Maar dat menig inkoper van BHV-opleidingen belang hecht aan het woordje “gecertificeerd” blijkt wel aan de trucjes toegepast worden. In dit artikel leg ik je graag uit hoe het nu echt zit, met die BHV-certificaten.

Is een BHV-certificaat verplicht?

Kijk de Arbowet maar na, nergens staat dat een certificaat verplicht is. In artikel 13, lid 4, staat wel dat ‘werknemers en de andere deskundige personen beschikken over een zodanige deskundigheid, ervaring en uitrusting, zijn zodanig in aantal, gedurende zoveel tijd beschikbaar en zodanig georganiseerd, dat zij de bijstand naar behoren kunnen verlenen‘. Of te wel, de opleiding (e.d.) moet passen bij de omstandigheden waar je als bedrijfshulpverlener in terecht kunt komen. Hiervoor is een (passende) cursus en een bewijs van deelname, het BHV-certificaat dus erg handig.

Maatwerk vs standaardisatie

Certificering gaat over standaardisatie terwijl het bij BHV juist draait om maatwerk. Want of je nu bedrijfshulpverlener bent in een woonwarenhuis, kinderdagverblijf, fabriek of kantoor, dat verschilt natuurlijk wel. Daar wordt (idealiter) ook de inhoud van de opleiding op aangepast. Een reden om niet te kiezen voor een (extern) gecertificeerde opleiding is dat jij de inhoud dusdanig anders wilt doen, dat dit niet past binnen de kaders van de certificeringsreglementen. Bijvoorbeeld omdat je in (veel) minder tijd een opleiding wilt afnemen zoals een halve dag. Maar ook als je van menig bent dat een demonstratie in plaats van een 1-op-1 instructie voldoende is of als je een grotere groep wilt.

Voldoen aan de eisen

Als je een externe certificering aanhoudt, houdt het ook in dat je je daarmee conformeert aan de gestelde eisen. Het NIBHV heeft in haar reglementen heel duidelijk beschreven wat men minimaal verwacht van de inhoud van de cursus. Onder andere:

Een NIBHV-gecertificeerde instructeur
Maximaal 15 cursisten
Beschrijving van te gebruiken materialen
Richtlijnen over de ruimte waarin de lessen worden verzorgd
Minimale duur van de opleiding: 16 uur voor een basisopleiding en 8 uur bij een herhalingsdag.

Onafhankelijke controles

Opleiders die NIBHV-gecertificeerde opleidingen bieden, dienen zich dus aan bovenstaande (en meer) regels te houden. Hier worden zij ook regelmatig op gecontroleerd door externe kwaliteitsauditoren. (Dit zijn mensen die geen instructeur zijn maar wel een duidelijke affiniteit met BHV hebben. Zelf heb ik dit ook enkele jaren met plezier gedaan.) Het zal je dan ook niet verbazen dat de prijzen van deze opleidingen van verschillende aanbieders dicht bij elkaar liggen. Logisch want je vergelijkt appels met appels. Ik kan met zekerheid zeggen dat een BHV-cursus van pak ‘m beet 50 euro nooit (NIBHV) gecertificeerd zal zijn omdat een opleider simpelweg niet voor die prijs de inhoud, middelen en tijd voor een opleiding kan verzorgen en er ook nog een marge aan verdiend wordt.

BHV certificaten vs. BHV certificering

Het ontvangen van een certificaat is daarmee dus niet gelijk aan een (extern) gecertificeerde BHV-opleiding. Naast een grote speler zoals het NIBHV, zijn er meer bedrijven die opleidingen certificeren:

De ene certificering richt zich meer op de processen terwijl de andere meer over de inhoud gaat. Luister ook de aflevering van mijn Beter in BHV podcast met Max Wilting van Cibot om hier meer over te horen.

Voordeel van BHV-certificaten

Kiezen voor een BHV-certificering kan jou als hoofd BHV enorm helpen. Doordat de minimale inhoud dus in zekere zin vastligt, maakt het niet uit of jouw collega bij opleider A, bedrijf B of instructeur C de opleiding volgt. Zoals ik al zei, je kunt daardoor appels met appels vergelijken.

Trucje: ‘volgens de richtlijnen’

Zie je op een website staan dat de opleiding ‘volgens de richtlijnen van het NIBHV’ is, dan moet je even extra opletten. Bedoelen ze hiermee dat ze NIBHV gecertificeerd zijn? Of dat ze de inhoud van de lesstof aanhouden zoals het NIBHV dat in haar reglement heeft beschreven? Dit klinkt wellicht als een zeurpuntje maar het kan echt uitmaken. Denk hierbij aan het onaangekondigde bezoek van externe auditoren die nagaan of de instructeurs en opleiders zich ook daadwerkelijk houden aan de afspraken.

Met of zonder pasje?

Een opleiding met of zonder certificering wordt vaak verkocht als ‘wil je met of zonder pasje’? Alsof een plastic pasje de meerprijs van soms enkele euro’s tot meerdere tientjes vertegenwoordigd. Daarnaast zijn er opleiders die hun tarieven communiceren inclusief een digitaal certificaat en hun eigen plastic pasjes printen.